CEO op ontdekkingsreis, wie kent het verhaal van Ernest Shackleton?

Ernest Shackleton had zichzelf begin 1914 ten doel gesteld om Antarctica over te steken van zee naar zee. Ten spijt de gedegen voorbereidingen strandde de expeditie jammerlijk op het pakijs voor de Arctische kust. Met een legendarische onverzettelijkheid, rotsvaste overtuiging en onbetwist leiderschap wist Shakleton twee jaar later alsnog zijn doel te bereiken. Voetnoot in dit heroïsche verhaal is dat Shackleton destijds twee kratten Mackinlay whisky op het Arctische ijs achterliet.

De huidige eigenaar van het merk Mackinlay, whisky gigant Whyte & Mackay, prijst in reclame en promotie de avontuurlijke geest, onverzettelijkheid en het leiderschap van Shackleton. De slimme marketeers van Whyte & Mackay veronderstellen dat bij het drinken van een glas Mackinlay whisky, men zich een avonturier waant met bovengemiddelde leiderschapskwaliteiten. Hiervan ben ik echter niet zo makkelijk te overtuigen.

Mij afvragend waarom een alom bewierookte ontdekkingsreiziger, avonturier en groot leider die Shackleton is, uit vrije wil twee kratten whisky in Arctisch ijs achterlaat, ging ik op mijn eigen ontdekkingsreis. En, zoals vaker gebeurt met ontdekkingsreizen, vond ik niet wat ik zocht. Wel stuitte ik op leiderschapskenmerken, -kwaliteiten en -voorbeelden die mij als CEO van Graydon nog regelmatig inspireren. Zo was Shakleton oprecht geïnteresseerd in zijn bemanning. Hij bracht tijd met ze door, sprak en luisterde naar hen. Hij maakte nadrukkelijk deel uit van zijn bemanning. Dat deed hij bijvoorbeeld door mee te draaien in corvee- en schrobroosters. Tweespalt tussen bemanning en officieren werd voorkomen door eerlijkheid, transparantie en gelijkheid te etaleren. Iedereen at in dezelfde ruimte, hetzelfde voedsel. Shakleton voorkwam dat zwaktes van sommige bemanningsleden werden benadrukt.  Als een lid van de bemanning het koud had, dan gaf Shakleton iedereen een extra rantsoen warme drank. Hierdoor ontstond een groep kameraden die bereid waren voor elkaar door het vuur te gaan.

Zijn bemanning had hij samengesteld op basis van karakter en kennis. Maar ook had hij bij de selectie veel tijd besteed aan vaardigheden en natuurlijke aanleg van kandidaten. Shakleton zelf heeft hiervan gezegd, dat de verborgen kwaliteiten van zijn bemanning ervoor hebben gezorgd dat uiteindelijk iedereen de mislukte expeditie heeft overleefd.

Zelf was Shakleton een rasoptimist. Een kwaliteit die zich vooral etaleerde als de situatie ogenschijnlijk uitzichtloos was. Hij creëerde een klimaat waar inspraak regel was en behoedde zich mede hierdoor voor het verlies van zijn realiteitszin. Shakleton was flexibel en inventief. Als de situatie dit vereiste, vond hij een alternatief of keerde hij terug op het eerder ingeslagen pad om zijn opties te overdenken.

Het vergt niet veel inbeeldingskracht om Shackleton’s lessen te vertalen naar het hedendaagse bedrijfsleven.

Proost!