Werkkapitaal
Van geld kun je nooit genoeg hebben. Maar deze volkswijsheid geldt niet voor werkkapitaal. Bedrijven hebben ‘cash’ nodig om aan hun verplichtingen te voldoen. Maar te veel geld in de kas is ook niet goed. Te veel werkkapitaal betekent dat te veel verborgen kapitaal vastzit in zaken als voorraden, debiteuren en onderhanden werk. Werkkapitaalbeheer is een van de topprioriteiten voor bedrijven en betekent continu een balans vinden tussen reductie van werkkapitaal en het verbeteren van de cashflow. Wat is werkkapitaal precies, waarom is het belangrijk voor bedrijven, hoe kunt u het verbeteren en wat zijn de meest recente ontwikkelingen? U leest het op deze wiki-pagina over werkkapitaal.
Wat is werkkapitaal?
Werkkapitaal is het kapitaal dat bedrijven nodig hebben om aan hun dagelijkse financiële verplichtingen te voldoen, om leveranciers te betalen, salarissen uit te keren, onderhoud te verrichten, voorraden aan te vullen. In economische termen: werkkapitaal is het verschil tussen de vlottende activa (zoals voorraden, debiteuren en liquide middelen) en de vlottende passiva (zoals crediteuren en andere kortlopende schulden).
Waarom is werkkapitaal belangrijk?
Bedrijven die onvoldoende werkkapitaal hebben, krijgen problemen met hun dagelijkse uitgaven. Wanneer u een tekort heeft aan werkkapitaal, kunt u bijvoorbeeld uw rekeningen niet meer voldoen.
Werkkapitaal is namelijk geld dat u niets oplevert. Het staat niet op de bank, zodat u er geen rente over ontvangt en u kunt het ook niet investeren in groei. Werkkapitaal ‘kost’ daarmee geld. Zeker in beursgenoteerde bedrijven eisen aandeelhouders dat u zoveel mogelijk ‘cash’ vrijmaakt, zodat u dit bijvoorbeeld kunt uitkeren als dividend.
Wat bepaalt de hoogte van het werkkapitaal?
Bij werkkapitaal zijn er drie factoren van belang: debiteuren, voorraden en crediteuren. Hoe langer het duurt voordat debiteuren hun facturen betalen, hoe langer bedrijven op hun geld moeten wachten. Een lange betaaltermijn is dus ongunstig voor het werkkapitaal. Hetzelfde geldt voor grote voorraden. Hoe langer artikelen op voorraad liggen, hoe langer het duurt voordat het bedrijf er geld voor ontvangt. Ook crediteuren hebben invloed op het werkkapitaal. Hoe langer het duurt voordat leveranciers betaald krijgen, hoe langer het bedrijf zijn werkkapitaal inzetbaar houdt voor andere uitgaven. De periode tussen betaling aan de leverancier en ontvangst van geld van klanten heet de cash conversion cycle (CCC).
Hoe beïnvloedt u werkkapitaal?
Wie zijn werkkapitaalpositie wil veranderen, moet aan een van deze drie knoppen draaien: debiteuren, voorraad, crediteuren. Door debiteuren sneller te laten betalen, komt er sneller geld binnen. U kunt dit op verschillende manieren doen:
- Het screenen van (potentiële) klanten op hun betaalgedrag en hun kredietwaardigheid door het opvragen van kredietinformatierapporten of het monitoren van klanten op financiële ontwikkelingen.
- Ook kunt u kritisch kijken naar uw factureringsproces: zijn de facturen die u verstuurt duidelijk, wordt de factuur snel genoeg gestuurd, is er goede communicatie tussen uw sales afdeling en uw finance afdeling?
- Hoe geschiedt het telefonisch incasseren?
Ook zijn er alternatieve methoden om sneller uw geld te krijgen tegen betaling van een fee, zoals bij factoring of reverse factoring.
Voorraden beter afstemmen op de behoefte van de markt leidt ook tot een betere werkkapitaalpositie. Door leveranciers later te betalen, houden bedrijven hun geld langer bij zich, waardoor het werkkapitaal toeneemt. Pas hiervoor echter op: uw bedrijf kan in een negatieve spiraal terecht komen door het ene gat met het andere te dichten. Ook is dit niet bevorderlijk voor de relatie met uw leverancier en tevens leidt dit tot een negatief kredietadvies.
Cashflow-forecast is instrument voor goede balans werkkapitaal
Sturen op cashflow is een belangrijk instrument om het werkkapitaal te optimaliseren. Bedrijven die sturen op cashflow kunnen goed inschatten hoe hun toekomstige inkomstenstroom zich ontwikkelt. Zij voeren onder meer een proactief debiteurenbeheer gericht op een zo snel mogelijke betaling. Ze weten precies wanneer een betaling binnenkomt. Maar ze weten ook wanneer ze hun eigen leveranciers betalen. Op die manier kunnen deze bedrijven hun cashflowpositie van dag tot dag voorspellen.
Berekenen van netto-werkkapitaalratio
U kunt uw werkkapitaal berekenen door de netto-werkkapitaalratio te gebruiken. De netto-werkkapitaalratio is de verhouding tussen het netto-werkkapitaal en het kort vreemd vermogen, oftewel de kortlopende schulden. Als in de loop van de tijd de netto-werkkapitaalratio toeneemt, wijst dit op een verbetering van de liquiditeit.
Feiten en cijfers over werkkapitaal
Door de financiële crisis van 2008-2013 is werkkapitaal een actueel onderwerp. Bedrijven hebben de afgelopen jaren te kampen gehad met een vermindering van toegang tot kapitaal, doordat banken minder snel leningen toekennen of toekenden door strengere eisen. Het bedrijfsleven was hierdoor veel meer aangewezen op (werk)kapitaal uit de eigen onderneming. Dit deden bedrijven door enerzijds leveranciers later te betalen en anderzijds door ervoor te zorgen dat debiteuren sneller hun rekeningen voldeden. Het rekken van het betaaltermijn van grote, machtige bedrijven naar 120 dagen leidde in 2014 tot veel ophef.