Betalingskorting; wanbetalers
Terug naar overzicht
blog

Wat zijn slechte schulden en waarom zijn ze zo slecht?

Schulden vormen een fundamenteel onderdeel van de moderne handel. Maar niet alle schulden zijn gelijk! Er zijn ‘goede’ schulden die worden terugbetaald binnen de afgesproken termijn, eventueel met rente. ‘Slechte’ schulden zijn verloren geld. Dit type schuld is niet inbaar en moet worden afgeschreven. Wat zijn nu precies slechte schulden en waarom zijn ze zo slecht?

Hoe schulden slechte schulden worden

De meeste bedrijven verkopen op krediet, omdat ze hierdoor meer kunnen verkopen. Deze schuld heet vervolgens een 'vordering' en het is een puur boekhoudkundige praktijk om te beoordelen welk deel van die vorderingen nooit geïnd zal worden. Dit wordt de ‘voorziening voor dubieuze debiteuren’ genoemd, een voorziening dus voor geld dat nooit ontvangen zal worden. Slechte schulden kunnen ontstaan door geld te lenen aan ongeschikte klanten, meestal doordat customer due diligence processen niet gedegen genoeg zijn. Daarnaast kan er fraude in het spel zijn, waarbij criminelen uw due diligence processen zorgvuldig ontduiken. Ook kunnen de omstandigheden van uw klant plotseling zijn veranderd, waardoor deze bijvoorbeeld failliet gaat en uw rekeningen niet meer kan betalen.

Boekhoudkundige methoden voor slechte schulden

Er zijn twee boekhoudkundige methoden om slechte schulden te beheren. De eerste is het vooraf treffen van een voorziening voor dubieuze debiteuren, zoals hiervoor beschreven. Dit beperkt de financiële gevolgen vóór ze gebeuren. De reservering fungeert als contra van de activa op de balans en zorgt er dus voor dat de balans gedurende het gehele boekjaar ‘in balans’ blijft. De tweede boekhoudkundige methode is reactief: zodra slechte schulden ontstaan, worden deze direct ten laste van het resultaat gebracht. Hoewel de tweede methode in principe nauwkeuriger is (omdat er geen schattingen van het aantal en de bedragen van slechte schulden hoeven te worden gemaakt), zijn bedrijven die deze methode toepassen vaak minder proactief gericht op het verlagen van slechte schulden. Ze reageren immers pas als het te laat is en boeken dan simpelweg een bedrag af.

Fiscaal aftrekbaar slechte schulden

Hoewel slechte schulden zeer gevaarlijk voor het bedrijfsleven kunnen zijn, zijn ze soms fiscaal aftrekbaar. De schuld moeten dan echter worden geregistreerd en afgeschreven en er moeten ‘redelijke’ pogingen zijn gedaan om de schuld te innen. Voor grotere schuldbedragen moeten bijvoorbeeld juridische stappen worden genomen voor ze als slechte schuld kunnen worden aangemerkt. Het is ook mogelijk een verlaging te claimen voor gedeeltelijk afgeschreven schulden. Schulden van ‘gerelateerde partijen’ als familieleden, zakenpartners en aandeelhouders zijn echter niet fiscaal aftrekbaar.

De impact van slechte schulden

Sinds de financiële crisis hebben slechte schulden ervoor gezorgd dat het bedrijfsleven, banken en overheden wereldwijd gigantische bedragen aan te innen schulden hebben moeten afschrijven. Volgens The Money Charity hebben alleen al de Britse banken en woningbouwverenigingen in 2015 bijna 3,2 miljard pond aan particuliere leningen afgeschreven. De eurocrisis, die volgde op de financiële crisis, vroeg om ingrijpende maatregelen voor schuldverlichting in de eurozone om de euro te redden en om te voorkomen dat nationale economieën zouden afbrokkelen.

Alleen in Griekenland was de overheidsschuld eind 2014 al 320 miljard euro, waarvan 195 miljard een reddingspakket was waarvan velen vinden dat een deel van deze schuld moet worden afgeschreven. Hoewel de crisis in de eurozone nu is getemperd, schuiven de wereldwijde zorgen over de stijging van slechte schulden nu verder naar het oosten. Als gevolg van een economische groeivertraging en de gevolgen van de stimuleringsmaatregelen van de overheid zijn de slechte schulden in China bijvoorbeeld al gedurende 18 opeenvolgende kwartalen gestegen. Het valt nog te bezien welke verdere effecten dit op de financiële markten zal hebben. Uit de recente geschiedenis blijkt in ieder geval dat de impact van slechte schulden zich tot ver buiten consumenten en het bedrijfsleven verspreidt – en banken, overheden en zelfs de wereldeconomie aantasten.

Gelijkaardige publicaties