Master Data Management
Terug naar overzicht
blog

MKB-financiering: waarom rentederivaten?

Het FD opende gisteren met een onthullend verhaal over banken die derivaten verkopen. Niet alleen (semi)overheidsinstellingen (o.a. Vestia, Universiteit van Leiden) zijn voor miljoenen het schip ingegaan, ook veel MKB-bedrijven die dachten te profiteren van de lage rente, kwamen bedrogen uit.

Waarom gebruiken we deze derivaten en hoe kunnen we voorkomen dat ze na verloop van tijd als een zwaard van Damocles boven de onderneming hangen?

Wat zijn derivaten

Het NRC licht het begrip ‘derivaten’ als volgt toe:

Derivaten lijken ingewikkeld, maar zijn niets meer en niets minder dan afgeleide financiële contracten. Hun waarde is afhankelijk van de prijs van het goed waarvan het afgeleid is: een contract dat de levering van aardappels over drie maanden tegen twaalf cent per kilo garandeert, wordt meer waard als de prijs van aardappelen stijgt. Wie over zes maanden die zekerheid wil, zal nog meer moeten betalen. Heerlijk om mee te speculeren, maar derivaten zijn voor velen juist hét instrument om níet te speculeren. Om niet te gokken, maar om risico’s te verlagen, jezelf te beschermen, of je te verzekeren tegen mogelijke rampspoed. Dat is ook de reden waarom vele gewone organisaties, anders dan banken en verzekeraars, gebruik maken van derivaten. De Duitse autofabrikant die in de Verenigde Staten BMW’s verkoopt, maakt omzet in dollars maar rekent in euro’s. Hij kan een contract afsluiten dat de gevolgen van valutaschommelingen beperkt. BMW is ten slotte geen valutahandelaar, maar een autofabrikant.

Waarom (rente)derivaten?

Rentederivaten worden meestal gebruikt om de huidige, lage, rente zo lang mogelijk vast te zetten. Maar er zijn meer redenen voor het gebruik van deze afgeleide producten.

  • Risicobeheersing

Het afsluiten van een rentederivaat kan de bedrijfsrisico’s behoorlijk indammen. Een kapitaalintensief bedrijf kan haar financieringsbehoefte voor langere tijd afdekken. Met een rentederivaat kan inzichtelijk worden gemaakt wat de rentekosten voor het bedrijf zijn voor de komende jaren. Ook bij het opstellen van offertes voor grote projecten is het een handige tool. Mocht een offerte na lange tijd eindelijk tot opdracht promoveren zult u niet verrast worden door een plotselinge renteverandering.

  • Kostenbesparing

Door gebruik te maken van renteopties kan veel geld bespaard worden. U wilt afgedekt zijn voor het geval dat de rente opeens gaat stijgen, maar wilt wel genieten van de huidige, lage, rente. Door het afsluiten van een rentederivaat kan dit eenvoudig worden bewerkstelligd.

  • Flexibiliteit

Het is voor alle bedrijven van belang flexibel te blijven wat betreft hun werkkapitaal. Elke cent kan maar 1 keer ingezet worden. Wanneer een bepaalde opdracht bijvoorbeeld niet doorgaat, is het zonde als het daarvoor gereserveerde werkkapitaal vast blijft zitten aan een afgesloten lening. Liever zou u dan de lening direct weer opzeggen. Dit kan ook door middel van derivaten geregeld worden.

Kennis bij treasurer

Het is belangrijk dat de treasurers binnen uw organisatie goed weten hoe een rentederivaat in elkaar zit. Alle risico’s moeten goed overwogen en in kaart gebracht worden. Daarnaast heeft de bank die het derivaat verkoopt de plicht het product goed uit te leggen aan de klant. In het verleden gebruikten banken rentederivaten nog weleens om een flinke provisie op te strijken. Deze korte termijn politiek keert zich nu tegen de banken omdat zij nu de ene na de andere rechtszaak verliezen van bedrijven die claimen onvoldoende uitleg over het betreffende product te hebben gehad.

Rentederivaten wel degelijk bruikbaar

Rentederivaten zijn wel degelijk bruikbaar, voor het afdekken van risico’s, uit kostenbesparend oogpunt en omwille van de flexibiliteit in uw werkkapitaal. De langdurige lage rente is door velen echter verkeerd ingeschat. Juist om de banken te redden, houden de centrale banken de rente langdurig laag. Dat de afnemers van rentederivaten hier de dupe van worden, is  zuur, maar de banken wisten voor de crisis ook niet dat de rente zo lang zo laag zou blijven. Een betere voorlichting is wel gewenst. Juist van een (huis)bankier mag je verwachten dat hij met je meedenkt. We mogen aannemen dat dit soort zaken allemaal goed geregeld (gaan) worden nu ook de banken in zwaar weer verkeren.

Waar een crisis al niet goed voor is…

Gelijkaardige publicaties